Kim była Helena Grossówna?
Tancerka i aktorka przedwojennego kina
Helena Grossówna, urodzona 25 listopada 1904 roku w Toruniu, była postacią niezwykle barwną i utalentowaną, która na trwałe wpisała się w historię polskiej kultury. Jej droga artystyczna rozpoczęła się od pasji do tańca. Ukończyła renomowaną szkołę baletową w swoim rodzinnym mieście, co stanowiło solidny fundament dla jej późniejszej kariery. Nie ograniczyła się jednak do polskiej sceny – swoje umiejętności szlifowała również we Włoszech i Francji, zdobywając cenne doświadczenie na międzynarodowych parkietach. To właśnie dzięki tej wszechstronności i doskonałemu przygotowaniu scenicznemu, Helena Grossówna zadebiutowała na scenie w 1926 roku, szybko zdobywając uznanie. Jej talent taneczny i sceniczna charyzma sprawiły, że stała się rozpoznawalną postacią warszawskich teatrów rewiowych i kabaretów. Występowała w legendarnych miejscach takich jak Qui Pro Quo, Mały Teatr, Wielka Rewia i Cyrulik Warszawski, gdzie zachwycała publiczność swoimi występami.
Kariera filmowa i teatralna
Talent Heleny Grossówny szybko dostrzeżono również w świecie filmu. Jej debiut na ekranie kinowym nastąpił w 1935 roku, co otworzyło nowy rozdział w jej karierze. Szybko zyskała miano jednej z najpopularniejszych aktorek przedwojennego polskiego kina. Jej uroda, wdzięk i naturalność sprawiły, że stała się ulubienicą widzów. Często występowała u boku największych gwiazd tamtych lat, w tym legendarnego Eugeniusza Bodo i niezapomnianego Adolfa Dymszy. Ich wspólne produkcje filmowe cieszyły się ogromną popularnością, a Helena Grossówna udowadniała swój talent w różnorodnych rolach. Co więcej, Helena Grossówna zapisała się w historii polskiej kinematografii jako osoba, która wypowiedziała pierwsze słowa w języku polskim zarejestrowane na filmie dźwiękowym, co stanowiło przełomowy moment dla rozwoju polskiego kina. Jej filmografia obejmuje takie znane i lubiane produkcje jak „Piętro wyżej”, „Paweł i Gaweł” czy „Zapomniana melodia”, które do dziś są cenione przez miłośników kina.
Helena Grossówna w czasie wojny
Działalność w Armii Krajowej
Wybuch II wojny światowej diametralnie zmienił życie Heleny Grossówny, podobnie jak milionów innych Polaków. Zamiast kontynuować błyskotliwą karierę artystyczną, aktorka postanowiła zaangażować się w walkę o wolność ojczyzny. W trudnych czasach okupacji, gdy wiele osób starało się przetrwać, Helena Grossówna podjęła ryzyko i związała się z Armią Krajową. Pracowała jako kelnerka, co stanowiło przykrywkę dla jej konspiracyjnej działalności. Jednak jej rola była znacznie bardziej znacząca – pełniła funkcję oficera AK, posługując się pseudonimem „Bystra”. To świadczy o jej determinacji, odwadze i zaangażowaniu w sprawy narodowe. Jej działalność konspiracyjna była dowodem na to, że nawet w najtrudniejszych warunkach można walczyć o to, w co się wierzy.
Udział w Powstaniu Warszawskim
Kulminacyjnym punktem zaangażowania Heleny Grossówny w walkę było jej udział w Powstaniu Warszawskim. W obliczu heroicznej walki mieszkańców stolicy, „Bystra” nie pozostała obojętna. Dowodziła kobiecym oddziałem w ramach batalionu „Sokół”, wykazując się niezwykłą odwagą i przywództwem w ekstremalnych warunkach. Jej postawa w walce była przykładem poświęcenia i determinacji. Po upadku powstania, Helena Grossówna, podobnie jak wielu innych powstańców, trafiła do obozów jenieckich. Przeszła przez obozy w Gross-Lübars i Oberlangen, gdzie doświadczyła trudów niewoli. Mimo tych dramatycznych przeżyć, nigdy nie straciła ducha walki i nadziei na lepsze jutro.
Losy po wojnie i upamiętnienie
Powojenna kariera i życie prywatne
Po zakończeniu wojny i odzyskaniu wolności, Helena Grossówna powróciła do swojej ukochanej Warszawy. Choć doświadczenia wojenne z pewnością odcisnęły na niej piętno, nie porzuciła całkowicie swojej pasji artystycznej. Związała się z warszawskim teatrem „Syrena”, gdzie pracowała do momentu przejścia na emeryturę w 1964 roku. Choć jej powojenna kariera nie dorównywała blaskiem przedwojennym sukcesom, nadal wnosiła swój talent i doświadczenie na scenę. W życiu prywatnym Helena Grossówna była dwukrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był Jan Gierszal, a drugim Tadeusz Cieśliński, z którym miała syna Michała. Te osobiste relacje stanowiły ważny element jej życia, zwłaszcza po trudnych przejściach wojennych.
Jak upamiętniono Helenę Grossównę?
Dziedzictwo Heleny Grossówny jest pielęgnowane i doceniane przez kolejne pokolenia. Jej niezwykła biografia, łącząca blask przedwojennej gwiazdy z heroizmem bohaterki wojennej, zasługuje na szczególne upamiętnienie. W 2013 roku Poczta Polska wyemitowała znaczek pocztowy z jej wizerunkiem, co stanowiło ważne uhonorowanie jej postaci na narodową skalę. W jej rodzinnym mieście, Toruniu, jej pamięć uczczono nadając jej imieniem rondo oraz przenosząc tablicę pamiątkową, która przypomina o jej toruńskich korzeniach. W 2019 roku wydano również komiks „Helena Grossówna. Nigdy nie trać nadziei”, który w przystępny sposób przybliża jej historię, zwłaszcza młodemu pokoleniu. Helena Grossówna została pochowana na cmentarzu w Zerzniu w Warszawie, gdzie spoczywa obok innych zasłużonych osób. Została odznaczona wieloma ważnymi orderami i medalami, w tym Krzyżem Walecznych, Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Partyzanckim oraz Medalem za Warszawę 1939–1945, które świadczą o jej niezłomnym duchu i poświęceniu.
Dodaj komentarz